Choroba Gravesa-Basedova przyczyny, objawy, rokowanie

W początkowej fazie choroby Gravesa-Basedowa pacjenci najczęściej chudną mimo wzmożonego apetytu, co jest skutkiem przyspieszonego metabolizmu. Jednak po rozpoczęciu leczenia, zwłaszcza w momencie przechodzenia z nadczynności do stanu eutyreozy lub niedoczynności (np. po terapii jodem radioaktywnym), masa ciała często zaczyna się zwiększać. Przybieranie na wadze może być reakcją organizmu na ustabilizowanie poziomu hormonów, ale również skutkiem ubocznym zbyt intensywnego leczenia prowadzącego do niedoczynności. Dlatego tak ważne jest dobranie odpowiedniej dawki leków i monitorowanie wagi w trakcie terapii. Dobrze zbilansowana dieta i umiarkowana aktywność fizyczna pomagają utrzymać stabilną masę ciała.

2. Leczenie jodem promieniotwórczym I¹³¹

Czy choroba Gravesa-Basedowa jest uleczalna i jak może wyglądać przebieg schorzenia? Niestety nie istnieje skuteczne leczenie przyczynowe choroby, które skutkowałoby całkowitym wyleczeniem osób chorych. Celem terapii jest uzyskanie remisji i normalizacji poziomu hormonów tarczycy – szacuje się, że osiąga się ją u 27% pacjentów. U pozostałych osób dochodzi do nawrotu objawów nadczynności tarczycy w ciągu 4 lat od odstawienia leków lub niedoczynności gruczołu w wyniku ich stosowania. Leczenie operacyjne i leczenie jodem radioaktywnym skutkuje u większości pacjentów niedoczynnością gruczołu tarczowego i koniecznością suplementacji hormonów tarczycy.

Wytrzeszcz (oftalmopatia, orbitopatia)

W diagnostyce choroby Gravesa-Basedowa wykorzystuje się badania laboratoryjne i obrazowe tarczycy. Terminem wytrzeszcz określa się wysunięcie się gałki ocznej poza brzegi oczodołu ponad normę określoną dla danej populacji. Przyczyną wytrzeszczu w orbitopatii tarczycowej jest autoimmunizacyjne zapalenie mięśni ocznych, tkanki tłuszczowej i tkanki łącznej otaczającej gałkę oczną oraz zmiany w gruczole łzowym. Najczęstszym objawem jest niewyjaśniona utrata masy ciała pomimo zwiększonego apetytu. Pacjenci często tracą 5-10 kilogramów w ciągu kilku miesięcy, mimo że jedzą więcej niż zwykle.

Choroba Gravesa-Basedowa – najczęstsza postać nadczynności tarczycy

Wczesna diagnostyka jest kluczowa dla skutecznego leczenia i zapobiegania powikłaniom, szczególnie ze strony układu krążenia i oczu. Osłabienie mięśni, szczególnie ud i ramion, to kolejny charakterystyczny objaw. Pacjenci mają trudności z wstawaniem z kucania, wchodzeniem po schodach czy podniesieniem ciężkich przedmiotów. Ta miopatia tarczycowa wynika z sal med bezpośredniego wpływu nadmiaru hormonów tarczycy na tkankę mięśniową. Długotrwała nadczynność może prowadzić do osteoporozy z powodu przyspieszonego metabolizmu kostnego. W chorobie Gravesa-Basedowa dochodzi do powiększenia tarczycy, czyli powstania wola (w około 80% przypadków).

Choroby

• Choroba Gravesa-Basedowa dotyczy osób w każdym wieku, ale szczyt zachorowań obserwuje się u pacjentów młodych, pomiędzy r.ż., chociaż są opracowania przesuwające tę granicę do r.ż.
• Leczenie polega przede wszystkim na podawaniu tyreostatyków, a także stosowane jest leczenie jodem radioaktywnym.
• Następnie specjalista obserwuje aktywność gruczołu i sprawdza ilość wchłanianego pierwiastka.
• Pacjenci doświadczają nerwowości, podrażnienia i labilności emocjonalnej.
• Dzięki temu udaje się u wielu chorych doprowadzić do wyrównania czynności tarczycy i zahamowania odpowiedzi immunologicznej, bez konieczności niszczenia tkanki tarczycy lub usuwania tarczycy.
• Choroba ta jest także najczęstszą przyczyną nadczynności tarczycy.

Wystąpienie orbitopatii w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa tłumaczy się występowaniem wspólnego autoantygenu znajdującego się w tarczycy i tkankach pozagałkowych. Graves-Basedow i Hashimoto to dwie autoimmunologiczne choroby tarczycy, które mają odmienne skutki, ale mogą współistnieć. Choroba Gravesa-Basedowa prowadzi do nadczynności tarczycy, natomiast Hashimoto – do niedoczynności. U niektórych pacjentów obserwuje się przejście z jednej postaci w drugą – początkowa nadczynność może z czasem ustąpić i przerodzić się w przewlekłą niedoczynność. Obie choroby charakteryzują się obecnością autoprzeciwciał i wymagają indywidualnego podejścia terapeutycznego. Współwystępowanie tych chorób może utrudniać diagnostykę i leczenie, dlatego tak ważne są regularne badania poziomu TSH, FT3, FT4 oraz oznaczenia przeciwciał (TRAb, anty-TPO, anty-TG).

Choroba Gravesa-Basedowa – przyczyny, objawy, leczenie

W badaniu okulistycznym lekarz może zaobserwować wytrzeszcz, obrzęk powiek i tkanek okołooczodołowych, zaczerwienienie spojówek i ograniczenie ruchomości gałek ocznych. Jeśli chodzi o zapobieganie objawom choroby tarczycy, to wszystko zależy od konkretnej choroby, jednak na ogół choroby tarczycy nie są możliwe do uniknięcia. Wynika to z faktu, że większość przypadków choroby tarczycy jest związana z genetyką i/lub jest spowodowana chorobami autoimmunologicznymi, którym nie można zapobiec.

Choroba Gravesa- Basedowa – krótki opis schorzenia

Czasem mogą wystąpić na stopach, rękach, a rzadko na szyi i twarzy. Pacjenci mogą odczuwać swędzenie lub uczucie napięcia skóry w miejscu zmian. Nadmiar kofeiny (herbaty, kawy, napojówenergetycznych) pobudza organizm, co z kolei może nasilać objawy nadczynności tarczycy. Zarówno deficyt, jak i nadmiar tego pierwiastka będzie działał niekorzystnie na pracę tarczycy. W diecie powinniśmy unikać nadmiaru cukru, żywności wysoko przetworzonej, alkoholu czy tłuszczów trans, które negatywnie wpływają na nasze zdrowie i samopoczucie.

Szczególnie palenie tytoniu zwiększa ryzyko rozwoju ciężkiej oftalmopatii tarczycowej. Istnieje również związek z innymi chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak cukrzyca typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów czy bielactwo, co sugeruje wspólne mechanizmy genetyczne i immunologiczne. W leczeniu nadczynności tarczycy dieta i styl życia odgrywają kluczową rolę jako istotne wsparcie dla terapii farmakologicznej. Leczenie operacyjne polega na usunięciu całego gruczołu lub pozostawieniu fragmentu czynnej tarczycy. Zabieg ten powinien być wykonany w stanie eutyreozy (prawidłowej czynności tarczycy).